Kaktüs, son yıllarda dekoratif bitkiler arasında kendine sağlam bir yer edinmiş durumda. Sessiz, dayanıklı ve dikenli yapısıyla, bir nevi çölün minik savaşçısı. Kimimiz hediye olarak kimimiz de “radyasyonu emsin” diye evimize alıyoruz. Ancak kaktüs bakımı sabır ister ve kaktüsler sadece estetik değil, yaşama azmiyle adeta takdiri hak eden bir doğa harikasıdır.
Güneşle dost, az bakımla yetinen, küskünlük yapmayan bir canlıdır. Saksı değişimi, budama ya da gübrelemeyle sizi yormaz. Fakat bu onu basit bir bitki yapmaz; aksine, yavaş büyüyen, sabır isteyen ve doğru bakım yapılırsa nefes kesen çiçekler açan bir sabır sanatçısıdır. Şimdi gelin, kaktüs dünyasına adım atalım.
Kaktüslerin Kökeni ve Çeşitleri
Anavatanı Amerika kıtası olan kaktüsler, Kaktüsgiller (Cactaceae) ailesindendir ve doğada 5.000’den fazla türü bulunur. Üstelik insan eliyle üretilen hibrid türlerle bu sayı daha da büyür, geniş ve renkli bir aileye dönüşür. Bu kadar teknik bilgi şimdilik yeter. Gelin, asıl meselemize dönelim.
Kaktüs Bakımı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Aşağıda gördüğünüz gibi, Google’da aratınca en çok karşımıza çıkan soruları cevaplayarak, size bu işin inceliklerini anlatmaya çalışacağım.
Kaktüsünüz Ölüyor Mu?
Muhtemelen aşırı suladınız. Kaktüsler suya minimum düzeyde ihtiyaç duyan bitkilerdir. Genel kural olarak, toprağın tamamen kuruduğundan emin olmadan su vermemelisiniz.
Kaktüs bakımı yaparken eğer emin değilseniz, hiç sulamamak, aşırı sulamaktan daha iyidir. Kaktüslerin aşırı suya karşı duyarlılığı, Şili’nin Atacama Çölü’nde bile yaşayabilmelerinden anlaşılabilir; bu bölgede yıllık yağış 200-500 mm arasında olmasına rağmen kaktüsler hayatta kalmayı başarır.
Kaktüsünüz Uzuyor Mu?
Cevap basit: Işık eksikliği. Kaktüsler, doğal olarak güneşe tapan çöl bitkileridir. Eğer onları gölgede tutarsanız, sağlıklı bir şekilde büyümek yerine uzamaya başlarlar. Direkt güneş ışığı alan bir yere koyun.
Ayrıca kış aylarında, kış uykusuna geçmesi gerek. Bununla birlikte yeterince gün ışığı alamayıp, form kaybı yaşamaması için evin içinde sıcak bir ortamda tutmayın. Bu sorunun çözümü için kaktüsünüzü hemen güneş alan, aydınlık ve havadar bir yere taşıyın.
Hastalık ve Zararlılar
Aşırı sulamanın yanı sıra küf, mantar ve böcekler de kaktüslerin baş düşmanıdır. Özellikle unlu bit ve pamuklu bit gibi parazitler yaygındır. Bu zararlılardan kurtulmak için bir kulak çubuğunu kolonya ile ıslatıp parazitleri nazikçe temizleyebilirsiniz.
Kaktüsünüzün daha mutlu büyümesi için hava alan, güneşli bir yerde tutmanız faydalı olacaktır. Ayrıca, kaktüslerin kışın bir süre soğuk hava alması gerektiğini unutmayın. Soğuklama ihtiyacı, onların çiçek açmalarını sağlayan önemli bir faktördür. Soğuklama ihtiyacını giderin.
Doğru Toprak ve Saksı Seçimi
Kaktüslerin sağlıklı kalabilmesi için hava ve su geçirgenliği olan bir toprağa ihtiyaçları vardır. Eğer toprağınız bu özellikleri taşımıyorsa, kaktüsünüz yeterince hava alamaz ve çürümeye başlar.
Toprak karışımınıza perlit, pomza veya dere kumu gibi maddeler ekleyerek geçirgenliği artırabilirsiniz. Ayrıca, kaktüsler gereğinden fazla toprağa ve suya ihtiyaç duymazlar. Bu nedenle kaktüsünüzü fazla büyük saksılara dikmekten kaçının.
Yetersiz Gün Işığı ve Sonuçları
Kaktüsler, günlük 4-6 saat güneş ışığı almazsa, sağlıklı büyüyemezler. Gün ışığı, fotosentez yaparak kendi besinlerini üretmelerini sağlar. Eğer eviniz ya da ofisiniz yeterince güneş almıyorsa, kaktüsleriniz zayıflar, çiçek açmaz ve hastalıklara karşı dirençsiz hale gelirler. Bu nedenle, kaktüs bakımıyla ilgilenmeye karar verdiyseniz, ona ihtiyacı olan ışığı sağlamayı ihmal etmeyin.
Kaktüsünüz Koptuysa Panik Yapmayın
Kaktüsünüzün bir parçası koptuğunda, bunu üretim fırsatına çevirebilirsiniz. Kopan parçayı birkaç gün gölge bir yerde bekletin, yaraları iyileştikten sonra toprağa dikin. Birkaç gün sonra suladığınızda, yeni bir kaktüsünüz olabilir. Kaktüsler, bu şekilde çoğaltılabilir ve her yeni bitki, ayrı bir canlı olarak büyümeye devam eder.
Kaktüsünüz Solduysa Ne Yapmalı?
Solmuş bir kaktüs, farklı sebeplerden dolayı bu hale gelmiş olabilir. Yetersiz sulama nedeniyle su kaybeden kaktüsler, bir süre sonra pörsüyebilir. Eski canlılığını kazandırmak için, su verdikten birkaç gün sonrasına kadar bekleyin.
Eğer fazla sulamadan kaynaklı çürüme yaşanıyorsa, sulamayı kesip, çürümüş kısımları temizleyerek müdahale etmeniz gerekir.
Sonuç: Sabırlı Olun, Kaktüsler Dayanıklıdır
Kaktüsler dayanıklı bitkilerdir, ancak her canlı gibi onların da özel ihtiyaçları vardır. Yeterli güneş, doğru toprak ve düzenli sulama ile kaktüsünüzü uzun yıllar hayatta tutabilirsiniz. Dolayısıyla, sabırlı ve bilinçli bir yaklaşımla, bu minik çöl savaşçılarının büyümesini keyifle izleyebilirsiniz.
Sorularınız olursa, bana ulaşabilirsiniz. Kaktüs dünyasına birlikte daha fazla keşif yapmak için sizi tekrar bekliyor olacağım. Evinizin sessiz kahramanı kaktüslerle uzun yıllar keyifli bir yolculuk dilerim!
Son olarak, evinizde veya bahçenizde yetiştirdiğiniz diğer süs bitkilerinizin bakımı için SÜS BİTKİLERİ bölümüne göz atın.
Ayrıca, salon ve bahçe bitkilerinizin bakımı hakkında daha detaylı bilgiler için BİTKİ BAKIMI konularını ziyaret edin.
Aşağıda yorum kısmında aklınıza takılanları sorabilirsiniz. Mutlu bitkiler, huzurlu evler dilerim…
