Mikrogreen, kimi zaman bir salatanın üstünde süs, kimi zaman bir sandviçin içinde renkli bir tat olarak karşımıza çıkar. Ancak bu minik yeşiller sadece şirin görünümleriyle değil, içerdiği yoğun besin değerleriyle de son yıllarda sağlıklı yaşam tutkunlarının gözdesi oldu. Üstelik onları evinizin mutfağında, pencere kenarında, hatta bir yoğurt kabında bile kolayca yetiştirebilirsiniz.
Bu yazıda süper besin mikrogreen (mikrofiliz) yetiştirmenin tüm inceliklerini bulacaksınız. Hadi tohumdan tabağa uzanan bu yeşil yolculuğa birlikte çıkalım.
Mikrogreen Nedir? Mikrofil Değil, Mikrogreen
Öncelikle tanımı netleştirelim: Mikrogreen, filiz ile tam olgun sebze arasında, genellikle 7-14 günlük gelişim evresinde hasat edilen, gövde ve ilk gerçek yaprakları (kotiledon sonrası) taşıyan genç bitkilerdir. Mikrofil (filiz) genellikle çimlenme sonrası ilk birkaç günde hasat edilirken, mikrogreenler biraz daha büyütülerek hem tat hem de besin değeri açısından daha zengin hale gelir.
Mikrogreen’ler aslında bildiğiniz marul, turp, lahana, brokoli, fesleğen, kişniş gibi sebze ve otların erken evre halleri. Küçükler ama konsantreler: Araştırmalar, mikrogreenlerin bazı besin maddeleri açısından olgun sebzelere göre 4 ila 40 kat daha fazla vitamin, mineral ve antioksidan içerdiğini gösteriyor!
Hangi Tohumlarla Başlayabilirsiniz?
Yeni başlayanlar için hızlı çimlenen, bakımı kolay ve güvenli türlerle başlamak en doğrusu. İşte en popüler mikrogreen tohumları:
Turp (Radish): Baharatlı tadı, hızlı büyümesiyle idealdir.
Brokoli: Antioksidan değeri çok yüksek, hafif aromalı.
Kırmızı lahana: Mor renkli yapraklarıyla hem estetik hem besleyici.
Bezelye: Tatlımsı tadıyla sevilir; filizleri büyüdükçe de yenebilir.
Ay çekirdeği: Etli yapraklı, tok tutar, besleyicidir.
Roka: Hafif acımsı tadıyla salatalara çok yakışır.
Fesleğen: Aromasıyla fark yaratır ama çimlenmesi biraz yavaştır.
👉 Not: Tohumlarınızın mikrogreen yetiştiriciliğine uygun ve ilaçsız (organik) olması çok önemli. Tarla için ilaçlanmış tohumlar çimlenirken zararlı kalıntı bırakabilir.
Gerekli Malzemeler Nelerdir?
Evde mikrogreen yetiştirmek için pahalı ekipmanlara ihtiyacınız yok. İşte temel liste:
Tohumlar: Yukarıdaki listeden seçebilirsiniz.
Saksı veya kap: Yoğurt kabı, kesilmiş pet şişe, plastik gıda kapları gibi.
Delikli altlık veya tepsi: Fazla suyun süzülmesi için ideal.
Toprak (organik torf veya cocopeat): Hafif, havadar ve temiz olmalı.
Işık kaynağı: Gün ışığı idealdir. Yetersizse LED grow light kullanılabilir.
Sprey şişesi: Hassas sulama için.
Şeffaf kapak veya poşet: İlk çimlenme günlerinde nem tutmak için.
Adım Adım Mikrogreen Yetiştirme Rehberi
1. Kap Seçimi ve Hazırlık
Kullanacağınız kabın altına birkaç küçük delik açarak suyun süzülmesini sağlayın. Bu kabı daha büyük bir tepsiye yerleştirerek fazla suyun toprakla temasını kesebilirsiniz.
2. Toprakla Doldurun
Kap yüksekliğinin yaklaşık 2/3’üne kadar hafifçe bastırarak toprak doldurun. Yüzeyin düz ve nemli olması önemli. Sprey şişesiyle toprak yüzeyini hafifçe ıslatın.
3. Tohumları Serpin
Tohumları toprağın üzerine sık ama üst üste binmeyecek şekilde serpiştirin. Mikrogreenler sık ekilir çünkü büyük yaprak ve meyve üretmeyecekler. Dilerseniz çok az toprakla üzerlerini örtebilirsiniz (özellikle bezelye gibi iri tohumlarda).
4. Nemlendirme ve Karanlıkta Bekletme
Tohumları tekrar sprey şişeyle sulayın. Kabın üstünü streç filmle kapatarak nemli bir mini sera ortamı oluşturun. İlk 2-3 gün boyunca doğrudan ışık almayacak karanlık bir yerde çimlenmelerini bekleyin.
5. Işığa Alışma ve Büyüme
Tohumlar filizlenmeye başladığında (genellikle 2-4 gün içinde), kabı ışıklı bir pencere önüne alın. Günlük en az 6 saat ışık almalı. Yaprakları sararıyorsa ışık yetersizdir. LED büyüme lambaları burada işe yarayabilir.
6. Sulama
Mikrogreen’ler toprağın hafif nemli kalmasını ister. Fazla su kök çürümesine, az su gelişim durmasına neden olur. Günde 1-2 kez sprey şişesiyle sulamak genellikle yeterlidir. Alt sulama (tepsiye su koymak) daha dengeli sonuç verir.
7. Hasat Zamanı
Tohum türüne göre 7-14 gün arasında ilk gerçek yapraklar (kotiledonlar) çıkar. Bitkiler yaklaşık 5-10 cm yüksekliğe ulaştığında makasla kök hizasından kesilerek hasat edilir.
👉 Not: Mikrogreenler bir kez hasat edildikten sonra tekrar büyümez. Bu yüzden sürekli üretim için haftalık yeni ekimler yapabilirsiniz.
Sofrada Kullanımı: Mikrogreen Nasıl Yenir?
Bu minik yeşiller sadece sağlıklı değil, aynı zamanda çok yönlü:
Salatalarda: Roka, turp, lahana mikrogreenleri salataya lezzet katar.
Sandviçlerde: Ay çekirdeği veya bezelye mikrogreenleri doyurucu bir katkı olur.
Smoothie’lerde: Brokoli ve fesleğen gibi türler yeşil içeceklerin besin değerini artırır.
Omlet üstü veya çorba süsü: Renk ve aroma katar.
Garnitür olarak: Tabaklara şef dokunuşu ekler.
Kısa sürede tazeliklerini kaybederler. Bu yüzden hasattan sonra birkaç gün içinde tüketmeniz en iyisi. Yıkamadan hemen önce yıkayın ve buzdolabında nemli kağıt havluyla sarılı olarak saklayın.
Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri
| Sorun | Neden | Çözüm |
| Küf oluşumu | Aşırı nem ve hava sirkülasyonu eksikliği | Karanlık bekletme süresini kısaltın, üst örtüyü havalandırın |
| Sararan yapraklar | Işık yetersizliği | Günlük ışık süresini artırın veya LED ışık kullanın |
| Yavaş büyüme | Tohum kalitesi veya soğuk ortam | Organik ve taze tohum kullanın, ortam sıcaklığı 18-24°C olmalı |
| Toprak sineği | Aşırı sulama ve organik artıklar | Toprağı nemli ama ıslak tutmayın, ortamı havalandırın |
Mikrogreen ile Sürekli Üretim İçin Tüyolar
Her hafta bir kap ekim yaparak sürekli taze ürün elde edebilirsiniz.
Küçük notlarla hangi türün ne kadar sürede hasat verdiğini takip edebilirsiniz.
Çocuklarla birlikte yapmak, onların doğa sevgisini artırmak için harika bir aktivitedir.
Ofiste pencere kenarında da yetiştirilebilir – hem dekoratif hem iştah açıcı!
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Mikrogreen ile mikrofil aynı şey mi?
Hayır. Mikrofil, tohumdan çıkan ilk çim, genellikle 2-3 gün içinde tüketilir. Mikrogreen ise daha gelişmiş, 7-14 günlük genç bitkidir.
Işık şart mı? Karanlıkta olmaz mı? Çimlenme için karanlık gerekebilir ama büyüme evresinde ışık zorunludur. Gün ışığı en iyisi; LED de olur.
Yıkamadan yenir mi? Steril ortamda yetiştirildiyse yıkanmadan da tüketilebilir. Ancak toprakla temastan dolayı genelde hafifçe yıkamanız önerilir.
Hangi toprak en iyisi? Hafif, havadar, steril organik torf ya da cocopeat en iyi sonuçları verir.
Sonuç
Mikrogreen Bir Hobi Değil, Bir Yaşam Tarzı
Mikrogreen yetiştiriciliği, sadece birkaç günlük yeşil bir süs değil. Kendi gıdanı üretmenin verdiği özgüven, her sabah o yeşilliklere bakıp nefes almanın verdiği huzur ve sofranıza kattığı sağlık… İşte bu küçük bitkiler, hayatınıza büyük değişimler getirebilir.
İster şehirde bir apartman dairesinde yaşayın, ister bahçeli bir evde… Bir avuç toprak, birkaç tohum ve biraz ilgiyle sağlıklı yaşamı pencerenize taşıyabilirsiniz.
Fasulyedoktoru.com Bloğuma abone olarak bahçecilik ile ilgili ilginç bilgileri, pratik fikirleri, bitki türlerini, mevsimsel bahçe işlerini kolaylıkla takip edebilirsiniz. Mailinize düşecek harika bahçe içerikleri için tek adımda abone olun, birlikte bahçenizi geliştirelim.
